Alergia na orzechy to najczęściej kaszel, łzawienie, wodnisty katar czy świąd. Jednak najbardziej niebezpiecznym objawem może być nawet wstrząs anafilaktyczny, który jest niebezpieczny i stanowi zagrożenie dla życia. Orzechy zliczane są do jednych z najczęstszych alergenów pokarmowych, zarówno u dzieci jak i u dorosłych. Dlatego osoby mające alergie na orzechy powinny wystrzegać się orzechów i produktów zawierających orzechy.
Czym jest alergia na orzechy?
Alergia na orzechy jest to nieprawidłowa odpowiedź układu odpornościowego na białka zawarte w orzechach. W momencie kontaktu organizmu z tymi białkami układ odpornościowy wytwarza nadmierną ilość przeciwciał IgE, które są przyczyną wystąpienia alergii u osób uczulonych. Natomiast u osób zdrowych, nieuczulonych na orzechy objawy uczulenia nie występują.
Jakie są objawy alergii na orzechy?
Alergia na orzechy dotyczy głównie układu pokarmowego, aczkolwiek niewykluczone że objawy mogą się również pojawiać ze strony układu oddechowego czy nawet w postaci zmian skórnych. Objawy alergii na orzechy pojawiają się dość szybko, bo w przeciągu kilku minut.
Uważa się że orzechy arachidowe (ziemne) uczulają najczęściej i powodują jedne z najsilniejszych objawów. Te w czystej postaci jak również jako dodatek do innych produktów spożywczych.
Objawy skórne
Objawy alergii na orzechy laskowe lub na orzeszki ziemne są do siebie podobne. Często pojawiają się bąble na skórze po spożyciu, które dość szybko znikają nie pozostawiając śladów.
Osoby cierpiące na łojotokowe zapalenie skóry czy na atopowe zapalenie skóry (AZS), mogą doświadczyć zaostrzenia choroby po spożyciu orzeszków przez osobę uczuloną.
Objawy alergii na orzechy ze strony układu pokarmowego to np.
- wzdęcia,
- biegunka,
- bóle brzucha,
- wymioty,
- zespół alergii jamy ustnej.
Objawy alergii na orzechy ze strony układu oddechowego to np.
- kaszel,
- kichanie,
- uczucie swędzenia w nosie,
- katar wodnisty,
- obrzęk górnych dróg oddechowych.
Spożycie orzechów może doprowadzić także do zaostrzenia chorób dotyczących układu oddechowego, takich jak np. astmy oskrzelowej, która może spowodować napadowy kaszel, trudności z oddychaniem czy duszność.
Ponadto może również wystąpić łzawienie i zapalenie spojówek.
Alergia na orzechy – wstrząs anafilaktyczny
Alergia na orzechy (niezależnie od rodzaju orzechów) może nawet spowodować reakcje uogólnione zagrażające życiu czyli wstrząs anafilaktyczny. Jest on najbardziej niebezpiecznym objawem zagrażającym życiu, na który trzeba zareagować natychmiast, ponieważ może on doprowadzić nawet do śmierci. Jest to nagła reakcja organizmu na kontakt z czynnikiem uczulającym w tym przypadku z orzechami. Charakteryzuje się spadkiem ciśnienia tętniczego, osłabieniem, zmianami skórnymi (np. pokrzywka), świądem, obrzękiem górnych dróg oddechowych (co może spowodować uduszenie), utratą przytomności.
Więcej na temat wstrząsu anafilaktycznego przeczytasz tutaj.
Jak zapobiegać alergii na orzechy?
Aby zapobiec niemiłych objawów alergii na orzechy jednym z najlepszych sposobów jest unikanie orzechów w czystej postaci. A także wielu innych produktów, które zawierają w sobie orzechy, nawet w śladowych ilościach.
Dlatego, ważne jest czytanie etykiet na produktach, ponieważ nawet jeżeli dany produkt nie zawiera w swoim składzie orzechów to mógł zostać on wyprodukowany w miejscu gdzie orzechy występują. Wtedy taki produkt spożywczy może zawierać w sobie śladowe ilości orzechów.
Produkty zawierające w swoim składzie orzechy to np.:
- czekolada,
- batony,
- desery,
- wypieki,
- pieczywo,
- przyprawy,
- dania orientalne,
- masło orzechowe.
Alergia na orzechy – badanie
Istnieje kilka rodzajów testów diagnostycznych aczkolwiek zanim lekarz zleci wykonanie badania jednym z pierwszych badań jest szczegółowy wywiad lekarski i skojarzenie wystąpienia objawów z wcześniejszym spożyciem orzechów a także czy w rodzinie występowały alergie.
W celu potwierdzenia podejrzenia alergii na orzechy wykonuje się testy skórne, które polegają na nałożeniu na przedramię kilkunastu kropel roztworu z alergenem, które nakłuwa się lancetem. Następnie po odczekaniu około 20 minut bada się odczyn (jego wielkość), który im będzie większy tym silniejsze będzie uczulenie.
Więcej na temat punktowych testów skórnych przeczytasz tutaj.
Alergię na orzechy stwierdza się również, poprzez zrobienie testów z krwi. Badanie polega na pobraniu krwi od osoby z podejrzeniem alergii na orzechy. Następnie ocenia się poziom specyficznych przeciwciał klasy IgE.
Więcej na temat oznaczenia stężeń IgE w alergii przeczytasz tutaj.
Wykonuje się również testy prowokacyjne, które muszą już być wykonane w szpitalu przez wzgląd na możliwość pojawienia się silnych objawów.
Alergia na orzechy – leczenie
Podstawą w leczeniu alergii na orzechy jest unikanie spożywania orzechów wywołujących objawy.
Dlatego, ważna jest tutaj dieta eliminacyjna, która powinna wykluczyć orzechy, te w czystej postaci i te będące składnikiem innych produktów spożywczych (masło orzechowe, czekolada i batony z orzechami, czy różne ciasta).
Istotne jest również aby w porozumieniu z lekarzem alergologiem ustalić także (po badaniach indywidualnych) schemat możliwych reakcji krzyżowych. Np. orzech laskowy reaguje krzyżowo z brzozą.
Dla osób uczulonych na orzechy ważne jest aby miały przy sobie ampułkostrzykawkę z adrenaliną na wypadek wystąpienia reakcji anafilaktycznej. Może okazać się to bardzo pomocne w stanie zagrożenia życia.
Osoby uczulone na orzechy powinny być pod opieką lekarza alergologa.