Jednym z podstawowych sposobów diagnostyki alergii są testy alergiczne z krwi. Jak się przygotować do badania – czy trzeba być na czczo? A także czy testy z krwi mogą być wykonane u dzieci i niemowląt z podobną wiarygodnością co u dorosłych?
Testy z krwi
Jedną z podstawowych metod diagnostyki alergii są testy alergiczne z krwi. Polegają na pobraniu próbki w warunkach laboratoryjnych i oznaczeniu IgE swoistych.
IgE swoiste to przeciwciała produkowane przez układ immunologiczny. Ich wysoki poziom może informować o stanie zapalnym spowodowanym alergią lub obecnością pasożytów.
Testy alergiczne z krwi zlecane są w przypadku podejrzenia alergii wziewnej oraz pokarmowej. Dotyczy to, zarówno dorosłych, jak i dzieci ze względu na brak dolnej granicy wiekowej.
Wykonywane są zazwyczaj w panelach:
- panel wziewny (wybrane gatunki traw, drzew, roztoczy, alergenów pochodzenia zwierzęcego, pleśni)
- panel pokarmowy (jaja, mleko, wybrane gatunki zbóż, orzechów, owoców, warzyw, ryb)
- panel pediatryczny (jaja, mleko, wybrane gatunki traw, drzew, roztoczy, alergenów pochodzenia zwierzęcego, pleśni, ryb, zbóż, orzechów, owoców, warzyw)
Badanie ze skierowaniem na NFZ jest bezpłatne, ale można wykonać je również prywatnie. Cena testów alergicznych z krwi jest zależna od liczby badanych alergenów.
Laboratoryjne oznaczenie swoistych przeciwciał IgE jest głównym sposobem na wykrycie alergii lub uzupełnieniem testów skórnych – w przypadku gdy testy punktowe wyszły niejednoznaczne.
Testy alergiczne z krwi czy skórne?
Pacjenci, zwłaszcza ci, którzy decydują się na diagnostykę prywatną, stają przed dylematem – testy alergiczne z krwi czy skórne?
Badanie serologiczne zazwyczaj zalecane jest osobom, u których wprowadzenie ekstraktu alergenu mogłoby wiązać się z ostrą reakcją organizmu. A także u tych, u których odstawienie leków antyhistaminowych jest niewskazane. W przypadku testów alergicznych z krwi pacjent nie ma kontaktu z czynnikiem alergizującym, zazwyczaj też nie musi zaprzestawać zażywania leków antyalergicznych.
Ponadto testy na alergie z krwi powinni rozważyć opiekunowie dzieci. Trwa ono nieporównywalnie krócej niż testy punktowe wymagające współpracy z pacjentem. Dodatkowo skóra niemowląt jest na tyle delikatna, że sama iniekcja w celu wprowadzenia ekstraktu alergenu mogłaby wywołać zaczerwienienie, które uniemożliwiłoby postawienie trafnej diagnozy.
Testy z krwi powinni rozważyć pacjenci:
- u których testy skórne nie są możliwe ze względu na choroby skóry
- u których istnieje ryzyko wystąpienia ostrej reakcji organizmu po wprowadzeniu ekstraktu alergenu
- którzy nie mogą odstawić leków antyhistaminowych
- którym testy skórne nie dały jednoznacznych wyników
- w ciąży
- dzieci
Testy alergiczne z krwi czy skórne? O metodzie diagnostycznej najlepiej, gdy zadecyduje specjalista, opierając się na szczegółowym wywiadzie.
Czy testy na alergie z krwi są wiarygodne?
O miarodajności testów decyduje szereg, w tym indywidualnych, czynników takich jak wiek pacjenta. U niemowląt i osób starszych testy alergiczne z krwi mogą być mniej wiarygodne i wymagać uzupełniającej metody diagnostycznej, np. testów punktowych.
Pomijając czynniki osobnicze, testy z krwi są wiarygodne. Pozwalają wyznaczyć IgE swoiste dla danych alergenów, dzięki czemu możliwe jest zidentyfikowanie konkretnych czynników dających symptomy chorobowe.
Testy molekularne
Innowacją wśród diagnostyki alergii są molekularne testy alergiczne z krwi. Umożliwiają jeszcze dokładniejszą identyfikację jeszcze większej liczby alergizujących białek, a ponadto stworzenie indywidualnego profilu uczulonego. Niestety, badania te nie są refundowane, a ich cena jest wysoka. Niemniej to nowoczesna metoda zwiększająca szanse na powodzenie odczulania, dzięki dokładnemu rozpoznaniu alergenów, również tych występujących w reakcjach krzyżowych.
Test alergiczny z krwi – przygotowanie do badania
Czy udając się na testy z krwi trzeba być na czczo i jak wygląda przygotowanie do badania?
Zaletą testów alergicznych z krwi jest fakt, że nie trzeba być na czczo. Ich wynik jest niezależny od pokarmów. Przygotowanie do badania nie wymaga też odstawienia leków antyhistaminowych, jednak kwestię tę warto skonsultować z lekarzem. Należy również zasięgnąć opinii lekarza w sprawie terminu wykonywanych testów – np. czy wskazane jest diagnozowanie alergii na pyłki podczas okresu silnego pylenia traw i drzew.
Ponadto nie ma przeciwwskazań dla kobiet ciężarnych ani osób, u których istnieje ryzyko anafilaksji. Podczas badania pobiera się wyłącznie próbkę krwi. Nie następuje wprowadzenie ekstraktów alergenów, jak dzieje się to w przypadku testów punktowych.
Od kiedy testy alergiczne z krwi u dzieci?
Czy testy alergiczne z krwi są odpowiednie dla dzieci? Tak. Nie istnieje dolna granica wieku. Należy jednak pamiętać, że im młodsze dziecko, tym wyniki mogą być mniej wiarygodne. Jest to spowodowane nieukształtowanym układem immunologicznym. Jak również i tym, że kilkumiesięczne niemowlę nie miało jeszcze kontaktu ze wszystkimi pokarmami znajdującymi się w panelu pediatrycznym. A więc nie mogło się na nie uczulić.
Testy z krwi są najbardziej miarodajne u dzieci w wieku przedszkolnym i starszych.
Metoda diagnostyczna polegająca na pobraniu próbki krwi jest częściej wybierana w przypadku dzieci niż testy punktowe. Wprowadzenie ekstraktu alergenu poprzez niewielkie nacięcia skóry oraz konieczność pozostania w bezruchu przez około 15 minut może być dla małego pacjenta dużym wyzwaniem.
Testy z krwi na alergie – ile się czeka na wyniki?
Pacjent, który wykonał testy alergiczne z krwi, powinien uzbroić się w cierpliwość – wyniki mogą być dostępne nawet po 2 tygodniach od badania. Czas oczekiwania na wyniki testów alergicznych z krwi zależny jest od placówki i metod diagnostycznych w niej stosowanych.