Histamina to hormon, który znajduje się w organizmie i odpowiada za wiele różnych procesów. Przede wszystkim jedną z głównych funkcji histaminy jest udział w reakcjach alergicznych. Ponadto znajduje się również w produktach spożywczych. Jej nadmiar może objawiać się kichaniem, świądem, czy nawet powodować trudności w oddychaniu.
Histamina – czym jest?
Histamina jest to hormon (amina biogenna), która wytwarzana jest przez organizm w komórkach tucznych, bazofilach, płytkach krwi oraz neuronach histaminergicznych. Posiada szerokie działanie, gdzie do głównych funkcji histaminy jest udział w reakcjach alergicznych.
Jaką rolę w organizmie pełni histamina
Histamina w organizmie odgrywa wiele funkcji, aczkolwiek w głównej mierze przyczynia się do powstania reakcji alergicznej. Dzieje się to w momencie kontaktu alergenu z błoną śluzową, następnie dochodzi do uwolnienia histaminy i w efekcie pojawienie się objawów uczulenia.
Funkcje histaminy to:
- regulacja wydzielania hormonów,
- regulacja napięcia mięśni gładkich,
- pozytywnie wpływa na układ nerwowy (przekazywanie impulsów nerwowych),
- wspomaga koncentrację,
- uczestniczy w procesie rozwoju płodu,
- wspomaga gojenie się ran,
- pobudza wydzielanie gruczołów,
- jest odpowiedzialna za reakcję zapalną.
Histamina znajduje się w narządach i tkankach, magazynowana jest w komórkach tucznych i bazofilach. Podczas różnych sytuacji np. wysiłek fizyczny, stres, czy w momencie kiedy bakterie zaatakują organizm, histamina zostaje uwolniona, co z kolei powoduje przyśpieszenie tętna, zwiększanie wydzielania soków trawiennych, obronę przed substancjami alergennymi. Następnie histamina po zadziałaniu zostaje poddana metabolizmowi.
Nietolerancja histaminy
Histamina może być powodem wystąpienia objawów uczulenia, dzieje się tak w przypadku nadmiernej produkcji co przekłada się na jej duże stężenie w organizmie. Inną z przyczyn nietolerancji histaminy i zarazem bardzo częstą jest wrodzony albo nabyty niedobór enzymu DAO. DAO czyli diaminooksydaza jest odpowiedzialna za rozkład histaminy w jelicie, która pochodzi z żywności. W przypadku braku tego enzymu (DAO), lub gdy nie funkcjonuje on prawidłowo, histamina nie zostaje rozłożona. Wówczas nadmiar histaminy przez błonę śluzową jelita dostaje się do krwi co prowadzi do wystąpienia objawów przypominających uczulenie.
Przeczytaj również:
Alergia na mleko – objawy, przyczyny…
Alergia na lateks – objawy, pochodze…
Nietolerancja histaminy – objawy
Objawy nietolerancji histaminy mogą być zbliżone do objawów występujących w alergii. A są to np. zaczerwienienie w obrębie twarzy i szyi, wysypka, obrzęk, ponadto może wystąpić ból głowy, nudności czy biegunka. Może zdarzyć się nawet zaburzenie rytmu serca lub astma oskrzelowa. Dzieje się tak, ponieważ duże stężenie histaminy oraz niska aktywność enzymu DAO, przypominają reakcję alergiczną. Symptomy pojawiają się do godziny od momentu zjedzenia produktów spożywczych zawierających dużą ilość histaminy i przypominają alergię pokarmową.
Objawy nietolerancji histaminy to np.:
- ból brzucha,
- katar,
- kichanie,
- kaszel, świszczący oddech,
- wymioty,
- pokrzywka.
Rzadko, ale może wystąpić spadek ciśnienia krwi, arytmia, czy nawet zawał mięśnia sercowego oraz wstrząs anafilaktyczny.
Nietolerancja a alergia
W przypadku nietolerancji i alergii objawy są podobne. Dlatego aby mieć pewność czy jest to alergia czy nietolerancja warto wykonać badanie krwi. Badanie można przeprowadzić w laboratorium z którego określa się aktywność enzymu DAO. Ważne jest również aby wyniki badania skonsultować z lekarzem, który dokona oceny czy trzeba uzupełnić braki enzymu DAO, czy może wystarczy tylko dieta uboga w produkty zawierające histaminę.
Nietolerancja histaminy – leczenie
Leczenie nietolerancji, opiera się głównie na diecie ubogiej w histaminę. Natomiast najczęściej podawanymi lekami są preparaty antyhistaminowe.
Histamina w żywności
Histamina występuje naturalnie w produktach spożywczych. Dodatkowo może powstawać w trakcie fermentacji oraz dojrzewania lub w wyniku nieodpowiedniego przechowywania i psucia się żywności.
Produkty spożywcze zawierające histaminę to głównie ryby i owoce morza, ponadto znaleźć ją można w kiszonkach czy np. serach pleśniowych i innych produktach.
Przeczytaj również:
Co ma wpływ na ilość histaminy w żywności
Przetwarzanie, ma istotny wpływ na wzrost histaminy w produktach spożywczych, ponieważ ilość histaminy wzrasta w momencie przetwarzania. Produkty świeże i nieprzetworzone zawierają histaminy stosunkowo niedużo, natomiast dłuższe przechowywanie czy przetwarzanie powoduje zwiększenie jej ilości w produktach spożywczych.
Inne czynniki jakie mogą mieć również wpływ na ilość histaminy np. w rybach, to warunki w jakich były transportowane, oraz temperatura.
Istotne jest również to że histamina to związek chemiczny, który jest odporny na działanie wysokiej temperatury (smażenie) i nie ulega rozkładowi.