Czym są dermokosmetyki ?
Dermokosmetyki inaczej nazywane kosmeceutyki, kosmetyki dermatologiczne czy kosmetyki apteczne ( potoczna nazwa, która wywodzi się z głównego kanału sprzedaży, jakim są apteki ). Jest to grupa produktów ciesząca się dużą popularnością wśród konsumentów, ponieważ odróżniają się od zwykłych kosmetyków składem – większa ilość substancji aktywnych i mają właściwości hipoalergiczne. Nie wywołują reakcji alergicznych ani innych niepożądanych działań. Posiadają dużo składników bioaktywnych.
Dermokosmetyki są to produkty, które zawierają substancje czynne, mające na celu poprawę skóry problematycznej. Łagodzą podrażnienia, poprawiają stan skóry trądzikowej, wrażliwej a nawet starzejącej się. Bazą dermokosmetyków często jest woda termalna bogata w różne dobroczynne pierwiastki takie jak np. selen, krzem, cynk, żelazo, mangan, a ich skład jest przemyślany i odpowiednio dobrany.
Nazwa dermokosmetyki
Nazwa powstała z połączenia kosmetyków i farmaceutyków, a inne określenia, np. kosmeceutyki, kosmetyki dermatologiczne czy kosmetyki apteczne są jedynie wytworem marketingowym.
Kojarzą się ze specjalistyczną linią produktów, które są dostępne w aptekach, odpowiednio przebadane i mające działanie lecznicze. Jednak nazwa dermokosmetyki nie jest uregulowana prawnie i jest to jedynie chwyt marketingowy, ponieważ dermokosmetyki podlegają tym samym wymogom co zwykłe tradycyjne kosmetyki czyli Ustawie o kosmetykach.
Co wyróżnia kosmetyki apteczne?
Dermokosmetyki powstają przy współpracy lekarzy dermatologów, chemików i alergologów, którzy sprawdzają czy kosmetyk jest bezpieczny w użytkowaniu i skuteczny w działaniu. Następnie wystawiają opinie i polecają dany produkt, co zwiększa jego wiarygodność i to że jest produktem najwyższej jakości. Producenci deklarują iż produkcja dermokosmetyków zbliżona jest do produkcji leków, ponieważ te kosmetyki powstają w sterylnych warunkach a bezpieczeństwo i skuteczność potwierdzone jest długofalowymi badaniami dermatologicznymi i laboratoryjnymi.
Każdy kosmetyk musi być przebadany przez szereg specjalistów pod każdym kątem, zanim zostanie wypuszczony na rynek. A podkreślanie tego na ulotce czy opakowaniu jest chwytem marketingowym.
Lek czy kosmetyk?
Są to produkty, których zadaniem jest przede wszystkim pielęgnacja skóry wrażliwej i atopowej. Zadaniem dermokosmetyków jest także wspomaganie leczenia różnych problemów dermatologicznych, ponieważ są kosmetykami bezpiecznymi i łagodnymi w użytkowaniu, czego wymaga skóra wrażliwa czy atopowa. Na pewno nie zastąpią leczenia medycznego ale jak najbardziej mogą wspomóc. Dlatego kosmetyki apteczne często zalecane są w trakcie terapii innych schorzeń jako uzupełnienie kuracji.
Pomimo że dermokosmetyki są nazywane produktami z pogranicza kosmetyków i leków to nie są lekami i nie leczą a wspomagają.
Przeczytaj także: Kosmetyki hipoalergiczne.
Dlaczego kosmetyki apteczne są droższe ?
Aby dermokosmetyk mógł być dopuszczony do sprzedaży musi przejść szereg kosztownych i niejednokrotnie wieloletnich badań. A produkcja odbywa się przy współpracy chemików, dermatologów, kosmetologów czy alergologów w sterylnych warunkach i wymaga drogich procedur. Powinny być badane in vitro (z łac. „w szkle”) czyli badanie w warunkach sztucznych poza organizmem żywym i ex vivo czyli jakie działanie mają składniki i gotowe kosmetyki na ludzkiej skórze w warunkach laboratoryjnych. Należy wziąć pod uwagę również składniki kosmetyków aptecznych, które nie są tanie, ponieważ użyte do produkcji dermokosmetyków składniki są lepszej jakości. Wszystko to wpływa na czystość dermokosmetyków no i oczywiście przekłada się na cenę.
Co zawierają dermokosmetyki ?
Skład kosmetyków aptecznych jest opracowywany i komponowany zgodnie z przeznaczeniem, czyli np. jaka skóra lub dolegliwość.
Substancje najczęściej występujące w dermokosmetykach to:
- woda termalna ( żelazo, cynk, selen, mangan ) – jest obecna w niektórych kosmetykach jako baza i posiada właściwości kojące i łagodzące, zmniejsza przekrwienie, podrażnienie i uczucie gorąca.
- lipidy – odbudowują barierę ochronną skóry, nawilżają, mają właściwości odżywcze, regenerują, łagodzą podrażnienia, poprawiają wygląd skóry.
- alfa-hydroksykwasy ( AHA – Alpha Hydroxy Acids ) – grupa związków organicznych, występują naturalnie w przyrodzie np. w owocach i warzywach. Nazywane inaczej kwasami owocowymi do których należą kwasy: jabłkowy, winowy, cytrynowy, glikolowy. W zależności od pH mają działanie złuszczające lub nawilżające.
- beta-hydroksykwasy ( BHA ) – są to związki rozpuszczalne w tłuszczach i działają bardziej powierzchniowo. Polecane dla cery mieszanej, tłustej i trądzikowej. Głównym przedstawicielem BHA jest kwas salicylowy, który ma właściwości przeciwzapalne i złuszczające.
- kwas hialuronowy – jest to związek, który występuje naturalnie w skórze i którego jest coraz mniej wraz z wiekiem, przez co skóra staje się bardziej wiotka i odwodniona. Ponadto wiąże wodę w skórze, nawilża, poprawia elastyczność i sprężystość skóry.
Kwas hialuronowy jest także jednym z głównych składników mazi stawowej.
- koenzym Q10 – ma działanie antyutleniające
- mocznik – nawilża skórę, zatrzymuje wodę i zapobiega jej odparowaniu, pomaga przy zbytnim wysuszeniu naskórka i rogowaceniu.
- kolagen – podobnie do kwasu hialuronowego chłonie i zatrzymuje wodę na powierzchni naskórka. Poza tym dobrze nawilża, wygładza i uelastycznia naskórek.
- peptydy – stosuje się je w kosmetykach przeciwzmarszczkowych, działają pielęgnacyjnie na włosy i paznokcie, redukują zmarszczki i wygładzają skórę.
- NMF – naturalne czynniki nawilżające
- substancje roślinne – mają działanie przeciwzapalne ( zielona herbata, miłorząb japoński ), antyoksydacyjne ( kurkumina, soja ), łagodzące i wygładzające (aloes, papaja, allantoina, opuncja figowa)
- flawonoidy – mają działanie przeciwzapalne, antybakteryjne, przyśpieszają regenerację.
- witaminy A, E, C
- Witamina A – odgrywa ważną rolę w procesie widzenia, odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie siatkówki. Ponadto jest niezbędna do wzrostu, regeneracji komórek, bierze udział w tworzeniu struktury kości i kostnieniu.
Natomiast retinoidy – są to pochodne witaminy A stosowane w leczeniu zmian skórnych między innymi w leczeniu łuszczycy, trądziku, oparzeń słonecznych, przebarwień. Działa również złuszczająco i opóźnia starzenie się skóry, działa nawilżająco. Są odpowiedzialne za regenerację skóry.
- Witamina E (tokoferol) – ma działanie antyutleniające, unieszkodliwia wolne rodniki. Ma również działanie fotoochronne, chroni przed działaniem promieni UV, dlatego używa się go jako składnik w filtrach przeciwsłonecznych. Prócz tego, hamuje procesy starzenia, poprawia jędrność, elastyczność, ukrwienie i zatrzymuje wilgoć w skórze. Posiada właściwości przeciwzapalne i przyśpiesza gojenie się ran.
- Witamina C (kwas askorbinowy) – jest to antyoksydant pochodzenia naturalnego, jego funkcja to: zabezpiecza przed promieniami UV, a także przed działaniem wolnych rodników. Ma działanie przeciwzapalne, dlatego polecana jest dla skóry z trądzikiem różowatym. Ponadto rozjaśnia przebarwienia i działa ochronnie. Opóźnia proces starzenia skóry.
Dla kogo są przeznaczone dermokosmetyki?
Kosmetyki apteczne przeznaczone są głównie dla osób z problematyczną skórą, które borykają się z różnego rodzaju schorzeniami dermatologicznymi. Skóra nadwrażliwa potrzebuje szczególnej pielęgnacji i dbania, czego nie dadzą jej kosmetyki tradycyjne.
Dermokosmetyki zaleca się także przy wielu innych dolegliwościach skórnych takich jak np.:
- łuszczyca
- atopowe zapalenie skóry (AZS)
- egzema
- cera trądzikowa
- cera sucha lub łojotokowa
- alergie skórne
- wrażliwa i skłonna do podrażnień skóra
- łupież
Dermokosmetyki mają szereg zastosowań i powstają z myślą o określonych typach skóry. Są dla skóry suchej, tłustej, trądzikowej, przeciwłupieżowe jak również dla skóry starzejącej się czy naczyniowej. Ich działanie opiera się na regeneracji, pielęgnacji, zwiększaniu odporności, łagodzeniu.
Duże zainteresowanie kosmetykami aptecznymi spowodowane jest, przede wszystkim z troszczenia się o zdrowie i wygląd. Dlatego dermokosmetyków mogą używać także osoby ze zdrową skórą, które chcą dbać o wygląd swojej skóry, jak również dzieci i kobiety w ciąży.
Jakie działanie mają dermokosmetyki? – zalety
Są to produkty, które nie tylko mają za zadanie poprawiać urodę ale i pomagać w problemach dermatologicznych, innymi słowy wspierają leczenie. Dermokosmetyki nie zawierają szkodliwych substancji dlatego można powiedzieć że są to produkty hipoalergiczne. Pozbawione substancji zapachowych, barwników, sztucznych konserwantów czy substancji pieniących się, gwarantują bezpieczeństwo stosowania i skuteczność potwierdzone badaniami.
Należy też dodać, że data przydatności jest krótsza od kosmetyków tradycyjnych co sugeruje że ilość środków do konserwacji produktu została ograniczona do niezbędnego minimum. Dermokosmetyki w porównaniu z produktami drogeryjnymi charakteryzują się skuteczniejszym działaniem i lepszym wnikaniem do naskórka, ponieważ zawierają większe stężenie substancji aktywnych.
Dermokosmetyki nie zawierają substancji uczulających natomiast zawierają szereg substancji o właściwościach nawilżających, kojących, natłuszczających, antyoksydacyjnych, zapobiegających utracie wody i hamujących procesy zapalne. Dzięki tym substancjom zapewniają ochronę i pielęgnację skóry. Chronią skórę również przed działaniem promieni słonecznych, regenerują, opóźniają procesy starzenia, nie podrażniają i nie wysuszają. Często zdarza się, że dermokosmetyki są produkowane na bazie wód termalnych, które posiadają wiele mikroelementów przez co pozytywnie wpływają na skórę.
Przeczytaj także: Kosmetyki naturalne.
Dermokosmetyki z apteki – na co zwrócić uwagę
Na chwile obecną dermokosmetyki możemy kupić praktycznie wszędzie w drogeriach, w gabinetach kosmetycznych, w supermarketach, przez Internet. Pomimo że dermokosmetyki kupione w aptece mogą być droższe od tych kupionych w drogerii, to warto kupić w aptece, ponieważ można uzyskać rzetelną i fachową poradę na temat opieki dermokosmetycznej. Oczywiście żadna porada nie zastąpi wizyty u lekarza, niemniej jednak taka pomoc pomoże wybrać odpowiedni produkt do danego rodzaju skóry.
Farmaceuci uczestniczą w szkoleniach i kursach z zakresu dermokosmetyków, dzięki czemu potrafią doradzić pacjentowi przy wyborze kosmeceutyku a także dobrać odpowiedni dermokosmetyk do konkretnego problemu pacjenta.
Zdarza się, choć rzadko, że w aptekach zatrudniani są dermokonsultanci. Są to osoby, których zadaniem jest doradztwo osobom borykającym się z różnymi problemami skórnymi. Poprzez poznanie problemu pomagają dobrać odpowiednie produkty dla danego typu cery lub dla konkretnego problemu.
Przy wyborze dermokosmetyków, warto zwrócić uwagę na atesty i rekomendację produktu, ważną wskazówką są też nieduże opakowania i data przydatności, która jest krótsza od daty jakie posiadają kosmetyki drogeryjne.