Polipy nosa – czym są?
Polipy nosa są to torbiele wypełnione płynem, zawierającym głównie albuminy. Rozrosty błony śluzowej, które swoim kształtem przypominają krople wody. Miękkie i niebolesne. Pojawiają się na błonie śluzowej nosa, która pokrywa przewody nosowe i zatoki przynosowe, mogą występować pojedynczo lub licznie. Najczęstszym jednak miejscem przyczepu polipa jest kompleks ujściowo-przewodowy.
Jak często występują
Polipy nosa dotykają około 4% populacji, aczkolwiek są grupy osób, u których istnieje podwyższone ryzyko zapadalności na tą dolegliwość.
Osoby u których istnieje większe ryzyko wystąpienia polipów to osoby chorujące na:
- grzybicze zapalenie zatok,
- mukowiscydozę,
- alergiczny nieżyt nosa,
- niealergiczny nieżyt nosa,
- astmę – głównie aspirynową
- brak tolerancji na leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych,
- zapalenie naczyń – zespół Churga i Strauss,
- atopowe zapalenie skóry (AZS).
Polipy nosa mogą występować również u osób, u których w rodzinie występowały polipy nosa, a także u tych osób, które mają obniżoną odporność organizmu.
Najbardziej narażone na polipy nosa są osoby młode dorosłe i osoby w średnim wieku, (przeważnie mężczyźni) aczkolwiek liczba osób, u których pojawiają się polipy nosa wzrasta z wiekiem. Natomiast obecność polipów nosa u dzieci należy do rzadkości.
Pomimo że polipy nosa nie należną do groźnych schorzeń to mogą powodować uczucie dyskomfortu i prowadzić do niedrożności nosa czy upośledzenia węchu.
Polipy nosa przyczyny
Przyczyny powstawania polipów nosa nie są do końca wiadome, aczkolwiek są pewne czynniki wpływające na powstawanie polipów nosa do których mogą należeć:
- uwarunkowania genetyczne,
- uszkodzenie nabłonka błony śluzowej nosa,
- alergia.
Na rozwój polipów ma również wpływ przewlekły stan zapalny błony śluzowej nosa i zatok, który utrzymuje się ponad 12 tygodni.
Polipy nosa objawy
W przypadku małych polipów nosa objawy mogą być słabo odczuwalne albo są na tyle małe, że osoba może nawet nie zdawać sobie sprawy o ich istnieniu.
Natomiast polipy dużych rozmiarów mogą już objawiać się np.:
- niedrożnością nosa, uczucie zatkanego nosa,
- oddychaniem przez usta,
- kichaniem,
- wyciekiem z nosa (ropnej lub wodnej treści),
- łzawieniem,
- zaburzeniem węchu,
- mową przez nos,
- chrapanie podczas snu,
- problemami ze smakiem,
- spływaniem wydzieliny po tylnej ścianie gardła.
Ponadto mogą wystąpić:
- bóle głowy, ucisk u nasady nosa,
- bezdech nocny.
Polipy nosa – rodzaje
Podział polipów nosa dzieli się na następujące typy:
- obrzękowy – występuje obrzęknięta tkanka łączna, natomiast błona śluzowa najczęściej pozostaje niezmieniona.
- gruczołowy – w tym typie występują głównie gruczoły i duże torbiele.
- typ mieszany.
Występuje jeszcze polip, który może powstać w zatoce szczękowej i nazywa się choanalny, pojawia się w nozdrzu tylnym (choana), dość często zdarza się że może nawet zwisać do nosogardła.
Jak się diagnozuje polipy nosa
W przypadku objawów, które mogą sugerować schorzenie, trzeba udać się do lekarza pierwszej pomocy, który z kolei jeżeli stwierdzi uzasadnione podejrzenie skieruje osobę do lekarza laryngologa celem dalszych badań. Diagnozę polipów nosa ustala się poprzez badanie laryngologiczne z wykorzystaniem wziernika albo przy pomocy badania endoskopowego.
Rynoskopia przednia – za pomocą wziernika (Hartmana) można obejrzeć jamę nosową od przodu.
Fiberoskopia – jest to badanie, gdzie do nosa wkłada się nieduży endoskop z umieszczoną kamerką. Dzięki niemu można zobaczyć jamę nosowo-gardłową. Jest badaniem, które daje bardziej dokładniejszy wynik i pozwala obejrzeć w powiększeniu struktury jam nosa.
Wykonuje się również tomografię komputerową albo rezonans magnetyczny w celu precyzyjnego zlokalizowania polipów w nosie oraz w zatokach.
Leczenie
Leczenie polipów nosa polega na leczeniu farmakologicznym. Stosuje się również napary, a także wykonuje operacje mające na celu usunięcie polipów tzw. polipektomia.
W przypadku drożnego nosa pierwszym krokiem jaki można wykonać w leczeniu polipów jest podanie glikokortykosteroidów donosowo, ponieważ mają działanie przeciwzapalnie.
Natomiast jeżeli osoba ma zatkany nos podaje się leki z tej samej grupy z tym że podawane doustnie i przez niedługi czas po czym stosuje się leki miejscowe.
Glikokortykosteroidy dają dobre efekty ponieważ mogą zmniejszyć albo nawet spowodować zniknięcie polipów, aczkolwiek kiedy leczenie zostanie przerwane symptomy powracają. W tym przypadku ważne jest także leczenie schorzeń, które przyczyniają się do pojawienia się polipów nosa, a może to być np.: przewlekły stan zapalny czy alergia.
Jeżeli polipy nosa powstają na tle alergicznym leczenie polega na likwidacji alergenów występujących w środowisku osoby leczonej.
W przypadku kiedy leczenie lekami nie daje pozytywnego skutku i polipy nawracają. Ilość i wielkość polipów jest duża, a objawy stają się uciążliwe, zaleca się wtedy usunięcie operacyjne. Zabieg ten usuwa polipy, a także poprawia drożność nosa i zatok.
Polipy nosa – powikłania
Pomimo że polipy są przypadłością, która ma łagodny przebieg a nawet dana osoba, która je ma, może o nich nawet nie wiedzieć, to nie należy ich lekceważyć. Ponieważ mogą być przyczyną różnych powikłań takich jak np.: ataki astmy, obturacyjny bezdech senny czy zapalenie zatok.